Dunaj - przykład na to, jak wykorzystać rzeki do transportu intermodalnego
Rzeki to szlaki komunikacyjne o olbrzymim potencjale. Dunaj daje przykład, jak wykorzystać je w logistyce.
Jak działa transport intermodalny
Transport intermodalny realizuje przewozy wykorzystując jedną, niezmienną jednostkę ładunkową (np. kontener, naczepa) za pomocą przynajmniej dwóch środków transportu na całej długości trasy. System intermodalny ma za zadanie w głównej mierze zmniejszyć emisję spalin i zanieczyszczeń, a dodatkowo ograniczyć koszty transportu poprzez przemieszczanie ładunku jednym najbardziej pojemnym środkiem transportu.
Najczęściej spotykane połączenie gałęzi transportowych to kolejowe i drogowe, gdzie transport drogowy stanowi ostatni etap dostarczenia towaru do odbiorcy, tzw. „ostatnia mila”. Z pojemnością pociągu konkurować może barka rzeczna. Statystycznie jeden zestaw z czterema barkami pchanymi może zabrać 7000 ton netto ładunku. Daje to wynik 280 razy większy od transportu drogowego, w którym jeden samochód ciężarowy może przewieźć ok. 25 ton netto towaru. Co więcej - taki sam zestaw jest równy ilości transportowanego ładunku przez 175 wagonów kolejowych. Dlatego przewozy wodne śródlądowe przyczyniają się do ograniczenia emisji zanieczyszczeń. Ukazują to dane przewozowe: jedna tona ładunku może być przemieszczona prawie cztery razy dalej przez statek żeglugi śródlądowej niż przez samochód ciężarowy przy zużyciu takiej samej energii (370 km w przypadku statku żeglugi wodnej, 300 km w przypadku kolei i 100 km w przypadku samochodu ciężarowego), Obniżają się również nakłady finansowe.
Przewozy Dunajem
Bardzo dobrze rozbudowaną infrastrukturę wodną śródlądową posiada rzeka Dunaj, której bieg zaczyna się w górach Schwarzwaldu. Rzeka następnie płynie przez: Niemcy, Austrię, Słowację, Węgry, Chorwację, Serbię, Bułgarię, Mołdawię, Ukrainę i Rumunię, gdzie rozbudowaną deltą wpada do Morza Czarnego. Całkowita długość jedynego połączenia rzecznego łączącego wschód z zachodem Europy wynosi 3500 km. 500 km od źródła w mieście Kelheim rozpoczyna się publiczna droga ruchu umożliwiająca żeglugę dla statków o ładowności do 27 ton i ciągnie się przez 2415 km aż do ujścia rzeki stanowiąc jedyne połączenie z zachodu na wschód wzdłuż drogi wodnej. Natomiast Kanał Ren-Men-Dunaj, który uchodzi do Dunaju przy mieście Kelheim jest łącznikiem pomiędzy Morzem Północnym wraz zachodnimi portami europejskimi, a Morzem Czarnym. Jego długość wynosi 171 km, głębokość tranzytowa 2,7 m. Został on przystosowany do jednostek o maksymalnych wymiarach 11,45 m szerokości i 190 m długości oraz nośności do 1,5 tys. ton. Czyni to rzekę Dunaj jedną z najbardziej ekologicznych tras w Europie, ale również jedną z najbardziej przepustowych.
Oprócz tradycyjnych barek rzecznych przewożących intermodalne jednostki ładunkowe jak również towary drobnicowe powstały tam także innowacyjne systemy przewozu. Nowym sposobem transportu na rzece Dunaj jest „pływająca droga”. Samochody ciężarowe przewożone są katamaranami analogicznie do systemu „ruchoma droga”. Nieduże zanurzenie powoduje, że te statki mogą pływać na całej długości Dunaju, dzięki czemu następuje ograniczenie transportów w sieci drogowej w południowo-wschodniej Europie. Port Vidin w Bułgarii jest tutaj strategicznym miejscem, ponieważ to stąd naczepy samochodowe przeładowywane są na promy, które kierują się następnie do Afganistanu, Iranu, Kirgizji, Tadżykistanu, Uzbekistanu czy Chin. Ponadto połączenie intermodalne wykorzystując wodny szlak na rzece Dunaj może stanowić alternatywny sposób wymiany towarów nawet z Dalekim Wschodem.
W czasach, gdy tak wiele uwagi poświęca się ochronie środowiska, warto przyjrzeć się potencjałom europejskich rzek w budowaniu łańcucha transportu intermodalnego.
Autor: Natalia Sadowska
