Spore zmiany w służbie celnej
W czerwcu w Polsce miała miejsce akcja protestacyjna pracowników służby celnej. Co doprowadziło tą grupę zawodową do wyjścia na ulicę i jak przez to wygląda teraz proces kontroli celnej towarów?
Służbie Celnej nie wolno strajkować. Całkowite odejście od obowiązków zakończyłoby się kompletnym paraliżem importu i eksportu ładunków z i do krajów spoza Unii Europejskiej. Od 8 czerwca br. prowadzony był jednak nieoficjalny strajk włoski, polegający na wykonywaniu obowiązków w sposób skrajnie drobiazgowy.
Co to oznaczało dla naszych klientów? Przede wszystkim znacznie wydłużony czas oczekiwania na zakończenie odprawy celnej. Ładunki po kolei były wyznaczane do skanowań albo rewizji, co powodowało przestoje trwające nawet ponad tydzień względem normalnej procedury. Terminale kontenerowe, które bezpośrednio wykonują prace kontrolne pod nadzorem celników, przestały w pewnym momencie wliczać do kolejki następne ładunki przez ogromną ilość zgłoszeń. W przedsiębiorstwo wysyłające albo importujące ładunki uderza również fakt kosztów za przestoje ładunków na terminalach. O ile te koszty nie są jeszcze największe, to dla firm posiadających towary już w kontenerach dochodzi koszt przetrzymania kontenera, który jest własnością armatora. Reasumując, w bezpośredniej relacji polski przedsiębiorca traci kapitał na rzecz zagranicznego właściciela terminalu, bądź armatora, nie wspominając o czasie, który często jest kluczowy przy sprzedaży produktu.
Bezpośrednią przyczyną tej sytuacji jest odpowiedź na projekt Ministerstwa Finansów, który przewiduje utworzenie nowej instytucji - Krajowej Administracji Skarbowej. Połączyłaby ona Służbę Celną, Administrację Podatkową oraz Urzędy Kontroli Skarbowej. Ustawa miałaby wejść w życie 1 stycznia 2017 r.
Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z marca 2015r. celnicy mają prawo do takich samych przywilejów jak funkcjonariusze innych służb mundurowych. Niemniej jednak wbrew temu wyrokowi jest to obecnie jedyna formacja mundurowa, która funkcjonuje w powszechnym systemie emerytalnym. Dzięki utworzeniu Krajowej Administracji Skarbowej pewnym stałby się fakt, że nie wszyscy pracownicy Służby Celnej uzyskaliby uprawnienia do emerytury przysługującej pracownikowi mundurowemu. Nastąpiłby podział wewnątrz tej jednostki w wyniku czego część pracowników uzyskałaby gorsze warunki emerytalne. Celnicy domagają się równego traktowania, a co za tym idzie respektowania wyroku Trybunału.
W efekcie protestów prace Sejmu nad projektem zawieszono na czas wakacji. Wznowiono je 21 września. Paradoksalnie prace nad niechcianą przez celników ustawą rozpoczęto na nowo w dniu, w którym obchodzone jest święto Dnia Służby Celnej.
Jacek Staniszewski, przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Służby Celnej, określił dzień 21 września smutnym dla Służby Celnej – w święto mundurowych, pojawia się ustawa, która tę służbę w praktyce likwiduje – komentował. Termin ten generalnie nie był najszczęśliwszy dla przedstawicieli Federacji Związków Zawodowych Służby Celnej. Najpierw pozwolono wejść na posiedzenie sejmowe tylko małej grupce związkowców, następnie nie wpuszczono żadnego ich przedstawiciela na posiedzenie Komisji Finansów Publicznych.
Według Ministerstwa Finansów idea łączenia trzech służb odpowiedzialnych za pobór danin w naszym kraju zakłada stworzenie jednej silnej, państwowej organizacji podległej Ministrowi Finansów. Co dalej czeka polską Służbę Celną? Odpowiedź na to pytanie, możliwie, że w ciągu nadchodzących miesięcy, uzyskają w pierwszej linii importerzy odprawiający swoje ładunki.
